گاهی اوقات فرد مجبور است به دلیل ابتلا به دو و یا چند بیماری، به طور همزمان از چند داروی مختلف استفاده کند. ولی باید بدانید برخی داروها اثر یکدیگر را خنثی کرده و ضد هم عمل می کنند.

امروزه شیوع بیماری های مزمن به حدی رسیده که کمتر فرد بزرگسال و سالمندی را می بینیم که هیچ دارویی مصرف نکند و یا تحت درمان خاصی نباشد. افراد با بالا رفتن سن، خود را در مقابل مشکلات سلامتی می بینند که هر کدام از آنها نیز درمان خاص خود را می طلبند. پس فرد مجبور است تمام این درمان ها را به جان خود بخرد.

شاید تا به حال به این فکر نکرده باشید که مصرف چند نوع دارو که البته پزشک برایتان تجویز کرده، می تواند مشکلات و عوارض جدی به بار آورد. می خواهیم در اینجا به تاثیرات متقابل این داروها بر یکدیگر بپردازیم.

همه داروها تمایل دارند تنها بر روی درمان بیماری خاصی که برای آن توصیه شده اند تمرکز کنند و همه پزشکان هم سعی دارند دارویی که موثرتر و قوی تر است را برای درمان بیمار خود توصیه کنند.

اما در شرایطی که فرد به طور همزمان مبتلا به چند نوع بیماری است، لازم است چند نوع داروی مختلف را که خیلی وقت ها مکانیسم کاملا متفاوتی دارند، با هم مصرف کند.

تحقیقات زیادی وجود دارد که نشان می دهد مصرف برخی داروها می تواند بیماری دیگر فرد را تشدید کند؛ برای مثال در شرایطی که فرد هم به بیماری فشار خون بالا و هم بیماری ریوی مبتلاست، مصرف داروی کاهش دهنده فشار خون، بیماری ریوی را تشدید می کند.

در اینجا می خواهیم شایع ترین تداخل های دارویی را برای شما شرح دهیم. خطر اینگونه تداخل ها در افراد مبتلا به برخی بیماری های مزمن، بیشتر است، مانند:

- دیابت

- بیماری شریان کرونر

- انسداد مزم ریوی (COPD)

- دمانس

- بیماری قلبی

- فشار خون بالا

- کلسترول خون بالا

- استئو آرتریت

- افسردگی

همانطور که می دانید بیماری های مزمنی مانند دیابت، فشار خون و بیماری های قلبی از شایع ترین بیماری های دنیای امروز اند. بنابراین تداخل های دارویی این بیماری ها از مهم ترین ها خواهند بود که از قرار زیر هستند:

فشار خون بالا

اگر شما علاوه بر فشار خون بالا، به بیماری انسداد مزمن ریوی یا همان COPD نیز مبتلا هستید، لازم است بدانید داروهای مصرفی برای درمان COPD مثل آلبوترول و کورتیکواستروئیدها (کورتون ها) می توانند فشار خون را بالا ببرند.

همچنین در مبتلایان به فشار خون که به دلیل ابتلا به افسردگی، از داروهای ضدافسردگی مانند ونالافکسین و فلوکستین استفاده می کنند، فشار خون بالا خواهد رفت.

داروی سلکوسیب که معمولا برای درمان استئوآرتریت استفاده می شود، همچنین ممکن است فشار خون را افزایش دهد.

دیابتی ها

کورتون های مصرفی برای درمان COPD می تواند قند خون را افزایش داده و دیابت را بدتر کند.

در مبتلایان به بزرگی پروستات نیز مصرف داروهایی مانند فلومکس و یا آتنولول، با مخفی کردن علائم افت قند خون مانند لرزش باعث می شوند فرد دیابتی از افت قند خون خود مطلع نشود و این قطعا خطرناک خواهد بود.

مبتلایان به COPD

اگر این بیماران مبتلا به فشار خون بالا و یا آنژین صدری هم باشند، مصرف داروهای بتا بلوکر مانند پراپرانولول می تواند علائم ریوی را بدتر کند.

بیماری قلبی

داروهای درمان کننده COPD نظیر آلبوترول، ضد افسردگی های سه حلقه ای مانند ایمی پیرامین و داروهای مهار کننده COX-2 که برای درمان استئو آرتریت استفاده می شوند، می توانند بیماری قلبی را تشدید کنند.

پوکی استخوان

کورتون هایی که برای درمان COPD استفاده می شوند، معمولا باعث کاهش تراکم استخوانی خواهند شد.

داروهایی مانند گلی بن گلامید که در دیابت استفاده می شوند و داروهای درمان کننده ریفلاکس معده مانند امپرازول، باعث تسریع کاهش توده استخوانی خواهند شد.

مبتلایان به فیبریلاسیون دهلیزی

داروهای درمانی پوکی استخوان مانند آلندونات و داروهای درمانی آلزایمر می توانند وضعیت فیبریلاسیون دهلیزی را در این بیماران بدتر کنند.

ریفلاکس یا زخم معده

در این بیماران، مصرف داروهایی مانند وارفارین و یا کلوپیدوگرل که در بیماری های قلبی توصیه می شود، همچنین ضد التهاب های غیر استروئیدی مانند بروفن می تواند خونریزی ها و زخم های گوارشی را بدتر کند.

بیس فسفانات های مصرفی در مبتلایان به پوکی استخوان همچنین می تواند برگشت اسید از معده به مری و سوزش سر دل را در این بیماران تشدید کند.

چطور می توانیم این خطرات را کاهش دهیم؟

بدون شک هرچه داروهای کمتری مصرف کنیم، خطرات تهدیدکننده سلامتی مان هم کمتر خواهد بود. درباره کاهش داروهای مصرفی تان از پزشک خود سوال کنید.

خیلی وقت ها دیده می شود که مصرف یک داروی خاص ده سال قبل به دلیل مبتلا شدن فرد به یک بیماری برای او توصیه شده است و با گذشت سال ها اگرچه بیماری درمان شده و دیگر نیازی به خوردن آن دارو وجود ندارد، اما چون فرد تصور می کند که خوب بودنش وابسته به مصرف آن دارو است، نا آگاهانه به مصرف آن ادامه می دهد.

تغییر روش زندگی، برنامه غذایی و فعالیت بدنی قوی ترین و مهم ترین عواملی هستند که می توانند ما را از مصرف برخی داروهای بی نیاز کنند.

بیماری هایی مثل دیابت، چربی خون و فشار خون به طور قابل توجهی از سبک زندگی فرد تاثیر می پذیرند و خیلی وقت ها می توان با داشتن برنامه غذایی صحیح و فعالیت بدنی مناسب از مصرف این داروها بی نیاز شد.

اطلاع و آگاهی پزشکان از تداخل های دارویی و عوارض آنها باعث شده در انتخاب دارو برای هر بیمار دقت بسیاری داشته باشند تا اینگونه تداخل های دارویی به حداقل کاهش یابد. بنابراین فراموش نکنید که هنگام مراجعه به پزشک، حتما لیست داروهای مصرفی خود را همراه داشته باشید تا پزشک بتواند بسته به داروهای مصرفی شما، بهترین درمان را انتخاب کند.